İçindekiler
İstismar birçok farklı biçimde meydana gelir. Fiziksel şiddet olmadığında bile, küfürlü dil size ve çocuklarınıza çok zarar verebilir. Duygusal ve psikolojik istismar, istismarcının sizi kontrol etmek, izole etmek veya korkutmak için kullandığı çoğunlukla fiziksel olmayan davranışları içerir. İstismarcı sıklıkla, ona psikolojik bir bağımlılık yaratmak için özsaygınızı ve öz değerinizi yıkmak için kullanır. Duygusal ve psikolojik istismar, tanınması zor istismar türleridir çünkü istismar günlük etkileşimlerinize yayılmıştır.
Duygusal İstismar İle Psikolojik İstismar Arasındaki Fark
Duygusal ve psikolojik istismar arasında anlamlı bir fark olup olmadığı konusunda alandaki uzmanlar arasında net bir fikir birliği yoktur. İkisi arasında küçük farklılıklar olduğunu öne süren bazı araştırmalar var.
- Duygusal istismarın daha geniş kapsamlı olduğuna inanılır ve bu nedenle psikolojik istismarın genellikle duygusal istismarın bir biçimi olduğu düşünülür.
- Ayrıca psikolojik istismar, diğer duygusal istismar biçimleriyle aynı olması gerekmeyen “gaz aydınlatması” gibi birinin düşünme biçimini kontrol etmek için sözlü ve sosyal taktiklerin kullanılmasını içerir.
Duygusal Ve Psikolojik İstismarın Belirtileri Nelerdir?
Duygusal ve psikolojik istismar aniden başlayabilir. Bazı istismarcılar başlangıçta iyi bir eş gibi davranırlar ve ilişki kurulduktan sonra duygusal ve psikolojik istismara başlarlar. Bu davranış değişikliği meydana geldiğinde, sizi şoka uğramış, kafanız karışmış ve hatta utanmış hissetmenize neden olabilir. Bununla birlikte, istismarcı size bunu söylese veya aile üyeleriniz veya arkadaşlarınız istismara “izin vermek” için sizi suçlasa bile, istismar asla sizin suçunuz değildir. Özellikle istismara tanık olarak büyüdüyseniz, belirli davranışların duygusal mı yoksa psikolojik olarak mı istismarcı olduğuna karar vermek genellikle zordur. Bununla birlikte, diğer tüm aile içi şiddet türlerinde olduğu gibi, bu davranış, sizin üzerinizde güç ve kontrol kazanmaya ve elde tutmaya yöneliktir. Duygusal ve psikolojik istismar belirtileri şunları içerir:
- Başkalarının önünde küçük düşürmek
- “Aptal”, “iğrenç” veya “değersiz” gibi aşağılayıcı isimler takmak
- Karşısındakini korkutacak şekilde sinirlenmek
- Karşısındakini, değer verdiği kişilere veya evcil hayvanlarına zarar vermekle tehdit etmek
- Karşısındakine kızdığında kendisine zarar vermekle tehdit etmek
- “Ben sana sahip olamıyorsam, o zaman kimse olamaz” gibi şeyler söylemek
- Ne giydiğiniz veya ne yediğiniz gibi karar vermeniz gereken şeylere sizin adınıza karar vermek
- Sizi sürekli aldatmakla suçlamak da dahil olmak üzere kıskanç davranmak
- Sürekli olarak ne söylediğinizi anlamıyormuş gibi yapmak
- Sizi aptal hissettirmek veya düşüncelerinizi ve fikirlerinizi dinlemeyi reddetmek
- İstismarcı sizin haklı olduğunuzu bilse bile olaylarla ilgili hafızanızı sorgulamak veya bir olayın söylediğiniz şekilde gerçekleştiğini inkâr etmek
- Psikolojik istismar yapan kişi başkalarıyla konuşmaya başladığınızda konuyu değiştirir ve kendinizi değersiz hissettirecek şekilde düşüncelerinizi sorgular
- İhtiyaçlarınızı veya duygularınızı istismarcınınkinden önemsiz veya daha az önemli göstermek
Yukarıda da sıralandığı üzere duygusal ve psikolojik istismarın net belirtileri arasında karşısındakini değersiz hissettirmeye dayanmaktadır.
Psikolojik şiddet olarak da tanımlanan psikolojik istismar, kişinin karşısındakini aşağılamak, utandırmak, kendisini değersiz hissetmesine neden olacak gibi çeşitli aşağılayıcı hareket ve tavırlarda bulunmasıdır.
En sık görülen duygusal istismar türleri arasında çocuğa bağırma, reddetme, aşağılama, küfretme, yalnız bırakma, yanıltma, korkutma, yıldırma, tehdit etme, duygusal bakımdan ihtiyaçlarını karşılama- ma, yaşının üzerinde sorumluluklar bekleme, kardeşler arasında ayrım yapma, değer vermeme, önemsememe, küçük düşürme, alaylı konuşma, lakap takma gibi eylemler gelir.